Deze route is ontwikkeld door het Zuid-Hollands Landschap.
Start: Parkeerplaats Centrum aan de rand van de vestingstad Brielle, langs de N218. Thoelaverweg 1, 3231 KD Brielle.
Afstand: 40 kilometer
Markering: Niet gemarkeerd.
Bereikbaarheid
Neem op de N15 afrit 12 richting Brielle/Hellevoetsluis. Volg de borden richting Hellevoetsluis, u komt op de N57. Na 2,5 km rechtsaf over de N218/Groene Kruisweg richting Brielle/Europoort. Na 800 m bij de rotonde rechtdoor. Na 1,3 km rechtsaf de borden ‘Parkeren Centrum’ volgen. Even verder ligt links achter de ingang van de ondergrondse supermarkt een grote parkeerplaats.
Tip
De forten Noorddijk en Penserdijk zijn te bezoeken tijdens excursies en Open Monumentendag.
Welkom langs vestingwerken op Voorne
Stichting Het Zuid-Hollands Landschap beheert Fort Noorddijk en Fort Penserdijk op Voorne. Deze forten werden tussen 1883 en 1884 aangelegd om, samen met de kustbatterijen van Brielle en Hellevoetsluis, een aanval vanuit zee af te slaan. De polders ten westen van de linie konden bij oorlogsdreiging onder water worden gezet. De fietsroute neemt u mee langs deze vestingwerken.
Routebeschrijving
Fiets vanaf de parkeerplaats de vesting Brielle in. Ga voor de witte brug rechtsaf (Slagveld).
Brielle
Elk jaar op 1 april is het feest in Brielle. Dan wordt herdacht dat in 1572, kort na het begin van de Tachtigjarige Oorlog, de watergeuzen de stad veroverden op de Spanjaarden. In de periode daarna worden de muren, wallen en stadspoorten diverse keren versterkt. De huidige stervorm van de vesting dateert van kort na 1700. Tussen 1883 en 1884 werd Brielle opgenomen in de Stelling van Maas- en Haringvlietmonden; een waterlinie die van noord naar zuid door het eiland Voorne liep. Brielle kreeg de taak om met kanonnen en torpedo’s de Brielse Maas te bewaken.
Ga aan het einde van de kade met de weg mee naar rechts. Net buiten de vesting slaat u bij paddestoel 21114 rechtsaf. Volg nu het fietspad richting Zwartewaal ruim 5 km. U rijdt onder meer onder een drukke verkeersweg door. Waar het fietspad uitkomt op een dijk houdt u links aan. U komt in Zwartewaal. Fiets door tot voorbij het haventje, daarna slaat u op de dijk linksaf richting Heenvliet. Bij het kanaal rechtdoor, daarna volgt u de slingerweg om Heenvliet heen. Op de driesprong bij fietswegwijzer 9133 gaat u rechtsaf richting Abbenbroek. In Heenvliet bij het vierkante dorpsplein houdt u links aan (Stationsweg).
Kasteelruïne
Rechts van de dijk, wat verstopt tussen de bomen, ligt de ruïne van Kasteel Ravestein. Het bestaat uit een gracht en daarbinnen een stenen donjon met vier hoektorens. Zo verdedigde men zich in de middeleeuwen. In de veertiende eeuw werd een comfortabelere woonvleugel toegevoegd, maar die is verdwenen. In 1572 verwoestten de watergeuzen een groot deel van het kasteel, zodat de Spanjaarden zich hier niet konden verschansen. Daarna is het kasteel nooit meer herbouwd.
Fiets steeds rechtdoor, ook bij het bord ‘doodlopende weg’ (Stationsweg, wordt fietspad). Op de T-splitsing gaat u rechtsaf, onder het viaduct door. Volg het fietspad langs het water van de Bernisse ruim 2 km. Na de tweede parkeerplaats, vlak voor de houten brug, gaat u rechtsaf. Steek de weg over, dan linksaf en even verder rechtsaf (Oudelandse Dijk). Ga aan het einde van de dijk linksaf (Oudelandse Dijk). Na ruim 1 km slaat u linksaf de Achterdijk op (straatnaambordje staat rechts van u). Aan het einde van de dijk rechtsaf en na 200 m bij het fietspad weer rechtsaf, richting Oudenhoorn. Volg dit fietspad ruim 2 km rechtdoor. Aan het einde van de bebouwde kom van Oudenhoorn gaat u bij de garage linksaf. Houd even verder rechts aan (Molendijk). Ga aan het einde van de dijk rechtsaf. Na het plaatsnaambord Hellevoetsluis gaat u links de dijk op en dan rechtsaf richting Vesting. Volg vanaf nu de fietsbordjes naar de Vesting.
Hellevoetsluis
Vanaf de 17e eeuw was Hellevoetsluis een belangrijke marinehaven. Door nieuwbouw is de aanblik wat rommeliger dan in Brielle, maar rond de haven staan nog altijd veel militaire gebouwen. Helemaal achterin ligt een stenen droogdok dat met stoommachines kon worden leeggepompt. In het verlengde van de brug ziet u een kazerne uit 1881, die door een dikke laag grond bomvrij is gemaakt. De enorme kustbatterij daarachter was bedoeld om vijandelijke schepen op het Haringvliet te beschieten.
Binnen de vesting steekt u via de brug de haven over, daarna gaat u linksaf richting Rockanje. Fiets de vesting uit. Voorbij het bungalowpark steekt u de weg over en volgt u de fietsbordjes richting Rockanje. Aan het einde van het buitendijkse fietspad gaat u rechtsaf de dijk op. Volg de dijk naar beneden en dan linksaf, fiets parallel aan de verkeersweg N497. Bij de grote kruising rechtsaf, de N497 oversteken. Na 100 m op de T-splitsing linksaf (Westdijk). Volg de dijk 3 km rechtdoor. Aan het einde van de dijk steekt u de voorrangsweg over en gaat u rechtsaf. Bij fietswegwijzer 13009 links aanhouden richting Nieuwenhoorn. Fiets om het fort heen.
Fort Noorddijk
De Stelling van Maas- en Haringvlietmonden bestond uit de vestingsteden Brielle en Hellevoetsluis en daartussen twee forten. Fort Noorddijk werd in 1884 opgeleverd. Bij een aanval uit zee werd het gedeelte ten westen van het fort (waar u net fietste) onder water gezet. De dijk bleef boven water en kon vanaf het fort worden beschoten. Het fort werd gebouwd in de bestaande dijk. Een nieuwe dijk kwam er in een boog omheen te liggen.
Fiets langs het fort. Daarna gaat u op de voorrangsweg linksaf richting Brielle (wordt Rijksstraatweg). Volg deze weg circa 5 km rechtdoor (vanaf het viaduct fietst u over een fietspad).
Fort Penserdijk
Het tweede fort van de linie ligt aan de Peltserdijk, die vroeger Penserdijk heette. De bomen waren bedoeld om de merkwaardige heuvel in het platte landschap te camoufleren. Een stekelige meidoornhaag moest indringers van het forteiland weghouden. Ze vormen nu een ideaal toevluchtsoord voor planten en dieren.
In de bebouwde kom van Brielle steeds rechtdoor. Aangekomen bij de verkeerslichten houd u eerst rechts aan, daarna steekt u links de weg over en fiets u de vesting binnen. Volg de Nobelstraat tot aan de Markt. Ga hier rechtsaf en volg de weg steeds rechtdoor. Zo fietst u de vesting weer uit en komt u terug bij de parkeerplaats.
Ga naar de website van het Zuid-Hollands Landschap