Deze fietsroute is ontwikkeld door Het Flevo-landschap.
Lengte Fietsroute: 12 km
Startpunt: Bezoekerscentrum De Trekvogel, Oostvaardersdiep 16, Almere
Gebied:
De Lepelaarplassen is geen gewoon natuurgebied zoals zovele. Het is een moerasgebied waar de dieren rust vinden; een kostbaar goed. Daardoor vindt u hier kwetsbare soorten, zoals de dodaars, ijsvogel en roerdomp. Vanuit de verschillende observatiehutten kunt u ze wellicht bewonderen. Naast de enorme rijkdom aan vogelsoorten, komt u ook een variëteit aan landschappen tegen. Hoge wilgenbossen, gouden rietlanden en open wateren. Via deze 12 kilometer lange route leert u een bijzonder stukje Flevoland kennen.
Het ontstaan van de Lepelaarplassen gaat terug tot nog vóór de drooglegging van Zuidelijk Flevoland in 1968. Tot op grote diepte werd hier toen zand gewonnen voor de aanleg van de Oostvaardersdijk. De sporen van de zandwinning vindt u terug in de vorm van enkele plassen in dit 450 ha grote moerasgebied. Kort na de drooglegging ontkiemden rond deze plassen massaal wilgen op de kale en natte kleibodem. Op andere delen ontstonden uitgestrekte rietvelden.
En nu op pad! Hieronder vindt u de routebeschrijving en informatie over de natuur die u onderweg tegenkomt.
Start de ontdekkingstocht
Deze ontdekkingstocht start bij bezoekerscentrum De Trekvogel aan het Oostvaardersdiep 16 in Almere. Wanneer u hier de weg oversteekt, komt u al snel op een punt waar u een goed uitzicht heeft over het eerste bijzondere stukje: het Trekvogelgraslandje.
Trekvogelgraslandje
Dit grasland doet zijn naam eer aan. ‘s Winters en in het vroege voorjaar, als het gedeeltelijk onder water staat, verblijven hier allerlei trekvogels. In het voorjaar vindt u in de avond- en ochtenduren hier geregeld lepelaars. Ook broeden hier dan kievieten en scharrelen er tureluurs, groenpootruiters, watersnippen, kleine plevieren en families grauwe ganzen rond. In de zomer houden de grazende paarden het grasland open, zodat het niet dichtgroeit met riet. Om dit grasland nog aantrekkelijker te maken voor de vogels, zijn hier greppels en enkele ondiepe geulen gegraven. Jaarlijks worden ze uitgemaaid, zodat bijvoorbeeld lepelaars en reigers hier hun voedsel kunnen vinden
Naar de observatiehut
Vervolgt u uw weg over het fietspad, dan komt u verderop bij een bruggetje. Als u rustig nadert, ziet u misschien de ijsvogel. Dit is één van zijn vaste visstekken. Ook de bever is hier actief. Omgeknaagde wilgen langs het water verraden zijn aanwezigheid. De bever is een schuw dier, alleen tegen de schemering laat hij zich af en toe zien. Vervolg uw wandeling naar de observatiehut over een graspad over de kade van de Lepelaarplassen. Dit lage dijkje houdt de waterstand in de Lepelaarplassen op peil. Na een wandeling van een kleine kilometer ziet u opnieuw een bruggetje. Steekt u deze brug over, dan komt u na enkele honderden meters bij de Lepelaarhut.
Vanuit deze observatiehut heeft u een prachtig uitzicht over een grote plas in het hart van de Lepelaarplassen. In de wilgen langs het pad leven veel bosvogels zoals de fitis, tjiftjaf, winterkoning, tuinfluiter, zwartkop en grote bonte specht. Met wat geluk hoort u de nachtegaal zingen of ziet u de zeldzame blauwborst, kleine bonte specht of groene specht
Lepelaarhut
Ondanks de duizenden bezoekers van deze hut, zijn hier vrijwel altijd leuke aantallen vogels te zien. De ondiepe plas waar u op uitkijkt, is een oude zandwinput. Op het eilandje op ongeveer honderd meter van de hut broeden vanaf half februari de eerste blauwe reigers in de vlierstruiken. Dit eiland heeft het zwaar te verduren van de soms flinke golfslag. Dankzij de beschutte ligging is de plas een aantrekkelijke slaapplaats voor grote aantallen watervogels. De kuifeend, tafeleend, krakeend, pijlstaarteend, slobeend en wintertaling dobberen hier rustig op het water.
In de wilgen rond de plas en op de eilandjes broeden honderden aalscholvers. De laatste jaren worden hier maar liefst duizend aalscholvernesten geteld. De Lepelaarplassen is dus een belangrijk gebied voor deze vogel.
Door de grote aantallen stekelbaarsjes in de plas, vissen ijsvogels er lustig op los. Vaak is dit felblauwe vogeltje vlak bij de hut te zien. Hier speurt hij vanaf een tak boven het water naar vis. Vanuit de hut zijn ook dodaarzen en futen goed te bewonderen. In de winter ziet u nonnetjes, grote zaagbekken en brilduikers voorbij zwemmen.
Op naar de skyline
Na het bezoek aan deze vogelwereld, vervolgt u uw weg over het fietspad. Direct na de houten brug slaat u rechtsaf een smal fietspad in. Na ongeveer een kilometer passeert u een brede betonnen brug. U fietst nu op de grens tussen de Lepelaarplassen en de recreatieplas de Noorderplassen richting het westen. Geregeld kijkt u uit over de uitgestrekte rietlanden en vlierstruiken van de Lepelaarplassen. Het weidse uitzicht over de Noorder-plassen en de skyline van Almere Stad is imponerend en rustgevend tegelijk. Verderop verbreedt het fietspad zich en ziet u aan uw rechterhand een dijkje. U bent aangekomen bij de Natte Graslanden.
Natte Graslanden
Dit bijna 100 ha grote graslandgebied staat ‘s winters gedeeltelijk onder water, waardoor het een geliefde plek is voor brandganzen, kolganzen en wilde en kleine zwanen. Vaak ziet u hier ook de grote zilverreiger en af en toe scharrelen de kleine zilverreiger en roerdomp hier rond.
Net zoals bij het Trekvogelgraslandje zijn ook hier greppels en ondiepe sloten aangelegd om het gebied aantrekkelijker te maken voor foeragerende lepelaars en reigers. Vanuit de twee observatiehutten die langs het pad staan, heeft u een prachtig uitzicht over het weidegebied.
Verder via de Oostvaardersdijk
Vervolgt u uw tocht over het fietspad, dan komt u uiteindelijk uit bij de Oostvaardersdijk. Slaat u links af, dan komt u uit in het bosgebied de Pampushout, het Muiderzand, de Hollandse Brug of ‘t Gooi. Wanneer u rechtsaf gaat, fietst u weer richting bezoekerscentrum De Trekvogel met een fraai uitzicht over de Kwelzone en de Kwelplas, gelegen in de Lepelaarplassen, en het Markermeer.
Kwelzone en Kwelplas
De Kwelzone is een waterrijke rietstrook langs de Oostvaardersdijk. Een stuk verderop komt u bij een uitgestrekte plas. Dit is de ondiepe Kwelplas die gevoed wordt door kwelwater; water dat onder de dijk door sijpelt. Een ideale plas voor eenden, ganzen en zwanen. Ook ziet u hier vaak foeragerende grote zilverreigers en lepelaars. De roerdomp laat zich af en toe zien of horen. Turend in de lucht ziet u geregeld een bruine of blauwe kiekendief zweven.
Bezoekerscentrum De Trekvogel
Nadat de laatste meters zijn afgelegd, kunt u even bijkomen in het bezoekerscentrum, één van de drie centra van Het Flevo-landschap. Hier vindt u meer informatie over de Fievolandse natuur en staat de koffie of thee voor u klaar. Ook is er een prachtige natuurfilm en worden de laatste bijzondere vogelwaarnemingen bijgehouden.
Voor meer informatie: Ga naar de website van Het Flevo-landschap.