Home > Berkenroute bij Oostvoorne

Berkenroute bij Oostvoorne

Wandelen door de Duinen van Oostvoorne
Deze gemarkeerde wandelroute is ontwikkeld door Het Zuid-Hollands Landschap.

eigenwijze reizen fietsvakanties banner

Start: parkeerplaats Berkenrijsweg, Oostvoorne
Afstand: 3,3 km gemarkeerd
Markering: paars
Toegang: vrije toegang op wegen en paden
Honden: honden aan de lijn toegestaan

Welkom in de Duinen van Oostvoorne.

In dit natuurgebied van het Zuid-Hollands Landschap kunt u kennis maken met bos, vochtige duinvalleien, struwelen en droge zandhellingen. In tegenstelling tot de duingebieden in noord Nederland waar de duinen enkele duizenden jaren oud zijn hebben we op Voorne te maken met relatief jonge duinen. De oudste zijn ongeveer 800 jaar, maar ook nu nog worden op het strand nieuwe duinen gevormd. Onderweg komt u de volgende interessante punten tegen.

Schraal duingrasland
Het Heveringengebied is het oudste duingebied van Voorne. Door uitspoeling (door regenwater) van kalk uit de bodem is het gebied niet alleen voedselarm maar ook kalkarm. Het valt voor veel soorten planten niet mee om zich hier te vestigen. In het verleden werd dat nog bemoeilijkt door de begrazing die hier heeft plaatsgevonden. Er zijn in de graslanden echte pioniersoorten te vinden als zandzegge, buntgras en muurpeper. Dit type grasland herbergt verscheidene soorten dagvlinders waaronder verschillende dikkopjes en kleine vuurvlinder.

Oude Eiken
De oude eik is waarschijnlijk 150 jaar oud. Een aantal jaar geleden is deze door de bliksem getroffen. De overige eiken zijn door het Zuid-Hollands Landschap in 1956 geplant. Zijn het zomer- of wintereiken? Dat kunt u zelf zien aan de bladsteeltjes. Wanneer het blad zonder steeltje aan de tak bevestigt zit is het een zomereik (zomer/zonder). Met een steeltje is het een wintereik.

Stuifzand
Door betreding en de kracht van de wind hebben duinplanten het moeilijk, zo ontstaan stuivende zandhellingen. Op deze hellingen weten zich toch weer planten te vestigen. Zandzegge en muurpeper houden het zand vast en kunnen goed tegen de hoogoplopende zomerse temperaturen. Rond de open plekken rukken kruipwilg en duindoornstruiken alweer op.

Elzenscheringen
In de vlakke valleien van de beschut liggende binnenduinen hebben zich eeuwen geleden tuinders gevestigd. Op kleine lapjes grond werd groente geteeld en schapen geweid. Het was in die tijd niet gemakkelijk om het stuivende zand uit de tuin te houden en de groente te beschermen tegen vraat. Rondom de percelen werden dammetjes van zand en gehakte duindoorns opgeworpen. Deze schelveringen hielden de konijnen en reeën tegen. Daarnaast werden elzenscheringen aangeplant om als windkering te dienen. Deze elzen werden en worden nog geknot.

Paviljoen De Meidoorn en bezoekerscentrum Tenellaplas
Wanneer u trek heeft in overheerlijke soep of een bak koffie mét dan kunt u terecht in het gezellige paviljoen De Meidoorn. Aan de overzijde van de parkeerplaats heeft het Zuid-Hollands Landschap een bezoekerscentrum ingericht waar u terecht kunt voor informatie over het duingebied. Er is een tentoonstelling ingericht over de historie van de duinen en u vindt er informatie over het planten en dierenleven van dit gebied.

Duinhuisjes
Het Zuid-Hollands Landschap streeft naar een zo natuurlijk mogelijk duingebied met oog voor de cultuurhistorische aspecten. Vanaf 1880 zijn er heel wat karakteristieke duinhuisjes gebouwd, opvallend aan deze huisjes is het kleine voorhuis en hogere achtergedeelte, meestal is de dakhelling niet aan beide zijden gelijk. Het Zuid-Hollands Landschap heeft voor de huidige bewoners een vergunningen-beleid opgesteld om erop toe te zien dat verbouwingen en aanpassingen aan de woningen passen binnen het cultuurbeleid. De meeste bewoners werken daar enthousiast aan mee.

Begrazing
Het hek dat u zojuist bent gepasseerd is niet om het publiek buiten dit terrein te houden maar om het vee er binnen te houden. Om de variatie en rijkdom aan planten te behouden is het nodig om een aantal beheersmaatregelen uit te voeren. Indien nodig wordt er gekapt en gemaaid. Het Zuid-Hollands Landschap heeft in dit gebied gekozen voor aanvullende begrazing door Galloway runderen en IJslandse pony’s. Deze dieren wandelen vrij rond door het gebied en zorgen voor meer dynamiek in de duinen. Op plekjes waar ze vaak grazen wordt de bodem losgetrapt waardoor weer open zand terugkomt. Ook aan bomen wordt geknabbeld. Soms wordt de bast geheel afgeschild. Zo ontstaan open plekken in het bos, wat de variatie ten goede komt.

Dennen
De Duinen van Voorne zijn niet altijd zo begroeid geweest. Rond 1950 was het duingebied nog zeer open met veel stuivend zand. Om verdere afkalving van de duinen tegen te gaan zijn op veel plaatsen Corsicaanse dennen aangeplant. In de dennenbomen kunt u regelmatig eekhoorns waarnemen. Deze dieren zijn dol op de zaden. Onder de bomen kunt u de afgekloven dennenappels vinden. Ook spechten weten de dennenappels te waarderen maar zij moeten heel wat meer moeite doen om de zaden uit de appel te pikken. De spechten klemmen de dennenappel vast tussen twee takken waarna de maaltijd kan beginnen.

'Klein Brazilië'
Dit plekje heeft kort geleden deze naam gekregen. Een aangeplant poplierenbos is omgekapt zodat er weer meer openheid is ontstaan. Tijdens het kappen van de bomen kreeg het gebiedje deze bijnaam. Nu groeien er allerlei soorten kruiden en de poel herbergt vele soorten planten en dieren die nu niet meer verstikt raken door vallende bladeren. Regelmatig zijn op de zandige bodem kleine watersalamanders te zien en natuurlijk ook veel kikkervisjes en larven van insecten.

De Winterwei
De wei links van het pad is een oude tuinderij, nu is het de plek waar de grote grazers van het Zuid-Hollands Landschap worden opgevangen en waar een schuilstal is gebouwd waar zomer en winter water te vinden is. De koeien en pony’s worden hier tijdelijk ondergebracht wanneer de jaarlijkse keuring plaats vindt door een dierenarts. Bij de pony’s worden de hoeven gekapt en alle dieren worden onderzocht op wormen en ziektes.

Struweel
U bent weer terug in het Heveringengebied. Het pad leidt over een aantal mooie duingraslanden. Daar omheen staan verscheidene soorten struiken, een zogenaamd struweel. Opvallend zijn de oude knoestige meidoornstruiken. Deze ondoordringbare struwelen zijn van groot belang voor zangvogels. Nachtegaal en fitis broeden in de beschutting maar ook grotere vogels als fazant verbergen zich hier. In de herfst vindt u hier grote groepen spreeuwen die zich tijdens de grote trek naar het zuiden tegoed doen aan de vele soorten bessen.

Een duinpoel
Verspreid in de duinen liggen meerdere poelen, deze zijn ooit tijdens een droge periode uitgestoven. Deze poel is niet diep maar er staat wel altijd water in. Hierin leven vele kikkers, padden en salamanders. Ook larven van libellen en muggen maken gebruik van het water tot ze volwassen zijn. In de schemering jagen watervleermuizen vlak boven de waterspiegel op deze muggen. De oevers van de poel zijn rijk aan allerlei soorten kruiden. Het ruikt er in de zomer sterk naar munt dankzij de watermunt. Met wat geluk zijn ook orchideeën te vinden naast de wederik en kattenstaart.

Grenspad
Dit weggetje leidt u terug naar het beginpunt. Het pad heet grenspad omdat dit de grens vormt tussen Oostvoorne (links) en Rockanje (rechts). Tegenwoordig vormen beide dorpen één gemeente dus doet de grens er niet meer toe. In een boom langs het pad hangt een uilenkast, deze kast wordt regelmatig gebruikt door een bosuil om de dag door te brengen. Er leeft een kleine populatie van ongeveer 6 paar bosuilen in het duingebied.

Ga naar de website van Het Zuid-Hollands Landschap